Köprülüler Dönemi Nedir? 15 Eylül 1656 tarihi ile 15 Aralık 1683 tarihi arasındaki olan döneme Köprülüler Devri yada Köprülüler Dönemi denilmektedir. Osmanlı devletinde padişahların istikrarsız olduğu için Köprülü ailesinin sadrazamlarının devleti yönettiği dönemdir. Köprülülerin bu şekilde yapması ile Osmanlı devleti içinde istikrarı sağlamış Osmanlı devleti dışında ise prestij ve gücü korunmuş oldu. Bu dönemde Osmanlı devleti toparlanma şansını yakalamıştır.
Kö
prülü Mehmed Paşa, 15 Eylül 1656 yılında sadrazam oldu ve bu şekilde süreç başladı. 15 Aralık 1683 yılına kadar süren bu süreç Kara Mustafa Paşa’nın azledilmesi ile bitti. Bu sürecin sona ermesi ile ilk bakışta avantaj gibi gözükse de bu dönemden sonra Osmanlı devletini duraklama döneminden gerileme dönemine geçmiştir. Bu dönemin diğer adına Sadrazamlar dönemi denilebilir.
Hangi Sadrazamlar Görev Aldı?
Kö
prülüler Dönemi yada Kö
prülüler Devri olarak bilinen bu dönemde toplamda 3 tane sadrazam görev almıştır. Bunlar sırasıyla Kö
prülü Mehmed Paşa, Kö
prülü Fazıl Ahmet Paşa ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’dır.
Köprülü Mehmed Paşa’nın Başa Geçmesi
Kö
prülü Mehmet Paşa’dan önceki 10 yıllık dönemde 17 kez sadaret el değiştirmiştir. Bu dönemde Mimar Kasım Ağa ve Valide Sultan’ın teklifi sonucunda; Kö
prülü Mehmet Paşa sadareti bir takım şartları kabul edildiği takdirde alacağını beyan etmiştir.
Bu sıradışı duruma rağmen padişah şartları kabul etmiştir. Bu şartlar şunlardır:
- Raporları geri çevrilmeyecek.
- Yapacağı, atama, rütbe ve azillere hiç kimse karışmayacak.
- Kendisi hakkında bir şikayet olduğu zaman padişah kendisini dinlemeden karar vermeyecek.
- Sarayda hiç kimse devlet işlerine karışmayacaktı.
Kö
prülü Mehmet Paşa, atandığı 15 Eylül 1656 tarihinden, öldüğü 31 Ekim 1661 tarihine kadar görev yaptı. Başlıca icraatları şunlardır:
- Girit Savaşı’nın bir ayağı olan Çanakkale’de Venedik Cumhuriyeti ile yapılan kara ve deniz savaşlarında başarılı oldu.
- Limni ve Bozcaada adalarından düşman püskürtüldü.
- Kadızadeler isyanı bastırıldı.
- Erdel Seferi başarı ile tamamlandı.
- Abaza Hasan Paşa’nın isyanı bastırıldı.
- Kapıkulu askerlerini ve diğer devlet adamlarını kontrol altına aldı.
- Gereksiz maaş alımlarını durdurmaya çalıştı.
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa’nın Başa Geçmesi
Babası Kö
prülü Mehmet Paşa’nın vasiyeti üzerine 31 Ekim 1661 tarihinde sadarete atandı. 3 Kasım 1676 tarihinde ölene kadar görevde kaldı. Başlıca icraatları şunlardır:
- 1663-1664 Osmanlı-Avusturya Savaşı’nı başarıyla tamamladı.
- 1669’da Kandiye’yi alarak Girit’in fethini tamamladı.
- 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı’nı başarıyla tamamladı.
- Bütçe açığını gidermeye çalıştı.
- Devlet içinde asayiş ve güvenliği sağladı.
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın Başa Geçmesi
Kö
prülü Fazıl Ahmet Paşa’nın ölümü üzerine 3 Kasım 1676 tarihinde sadarete atandı. 15 Aralık 1683 tarihinde IV. Mehmet tarafından azledine kadar görevde kaldı. Başlıca icraatları şunlardır:
- 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı’nı başarıyla tamamladı.
- II. Viyana Kuşatması’nı yürüttü.
Köprülüler Devrinde Görev Alan Sadrazamlar
İsim Yaşam Sadrazamlık dönemi Padişah Kö
prülü Mehmet Paşa 1583–1661 1656–1661 IV. Mehmet Kö
prülü Fazıl Ahmet Paşa 1635–1676 1661–1676 IV. Mehmet Kara Mustafa Paşa
1634–1683 1676–1683 IV. Mehmet